This website is using cookies

We use cookies to ensure that we give you the best experience on our website. If you continue without changing your settings, we'll assume that you are happy to receive all cookies on this website. 

Borowski, Tadeusz: Krátká předmluva (Krótka przedmowa in Czech)

Portre of Borowski, Tadeusz

Krótka przedmowa (Polish)

Janowi Dobraczyńskiemu

„Kamienny świat” jest jednym obszernym opowiada­niem, złożonym z dwudziestu samodzielnych części. Autor próbował możliwości, jakie daje forma „krótkiego opowia­dania”, i uznal próbę za niezbyt udałą. Forma krótkiego opowiadania podobna jest do formy ciasnego kołnierzyka, gdyż tamuje oddech. Oducza ona komentarza i omówienia, przyzwyczaja do jedności akcji, czasu i miejsca, zamiast pisarza — kształci aparat fotograficzny.
Niektóre z tych krótkich opowiadań są tylko realistycz­ne, niektóre są błahe, inne zawierają polemikę z cudzymi postawami pisarskimi. Adresy polemiki wskazują dedyka­cje, ale nie wszystkie. Niektóre są tylko grzecznościowe. Nie jestem pozytywnym katastrofistą, nie znalem kapy Kwaśniaka, nie jadlem mózgów ludzkich, nie mordowałem dzieci, nie siedziałem w bunkrze, nie chadzałem z Niemca­mi do opery, nie pilem wina w ogrodzie, nie oddaję się infantylnym marzeniom — w ogóle byłoby mi bardzo przy­kro, gdyby opowiadania z „Kamiennego świata” zostały potraktowane jako kartki z intymnego pamiętnika autora tylko dlatego, że są pisane w pierwszej osobie.
Nie wiem, czy przedmowa ta usprawiedliwia dostatecznie moje krótkie opowiadania. Napisałem ją głównie dlatego, aby się mnie nie czepiali różni radykalni katolicy — oraz inni.

 



Source of the quotationUtwory wybrane / Tadeusz Borowski ; oprac. Andrzej Werner. - Wyd. 2 przejrz. - Wrocław
Bookpage (from–to)pp. 305-306.

Krátká předmluva (Czech)

Janu Dobraczyńskému

Kamenný svět je jediná velká povídka, sestavená z dvaceti sa­mostatných částí. Autor vyzkoušel nejrůznější možnosti, jež skýtá forma „krátké povídky“, a uznal pokus za nepříliš zdařilý.
Forma krátké povídky je jako těsný límec, který ztěžuje dýchá­ní. Odnaučuje komentářům a vysvětlivkám, zvyká na jednotu ča­su, děje a místa, místo spisovatele vychovává fotoaparát.
Některé z těchto krátkých povídek jsou jen realistické, jiné ne­řeší nic vážného, ještě jiné jsou polemikou s některými spisovateli. Věnování naznačuje, komu je polemika určena, ale ne ve všech případech. Některá věnování jsou jen zdvořilostní. Nejsem pozi­tivní katastrofista, neznal jsem kápa Kwašniaka, nejedl jsem lid­ský mozek, nevraždil jsem děti, neseděl jsem v bunkru, nechodil jsem s Němci na opery, nepil jsem víno v zahradní restauraci, ne­oddávám se infantilnímu snění — a vůbec by mě moc mrzelo, kdyby povídky z Kamenného světa měly být považovány za listy z autorova důvěrného deníku jen proto, že jsou psány v první oso­bě.
Nevím, jestli tato předmluva dostatečně omlouvá mé krátké po­vídky. Napsal jsem ji hlavně proto, aby na mě neútočili všelijací radikální katolíci — a jiní.



Source of the quotationTadeusz Borowski: Rozloucení s Marií, Praha, Odeon, 1987
Bookpage (from–to)pp. 207.

minimap