This website is using cookies

We use cookies to ensure that we give you the best experience on our website. If you continue without changing your settings, we'll assume that you are happy to receive all cookies on this website. 

Pilinszky János: Apokryf (Apokrif in Polish)

Portre of Pilinszky János

Apokrif (Hungarian)

1
Mert elhagyatnak akkor mindenek.

Külön kerül az egeké, s örökre
a világvégi esett földeké,
s megint külön a kutyaólak csöndje.
A levegőben menekvő madárhad.
És látni fogjuk a kelő napot,
mint tébolyult pupilla néma és
mint figyelő vadállat, oly nyugodt.

De virrasztván a számkivettetésben,
mert nem alhatom akkor éjszaka,
hányódom én, mint ezer levelével,
és szólok én, mint éjidőn a fa:

Ismeritek az évek vonulását,
az évekét a gyűrött földeken?
És értitek a mulandóság ráncát,
ismeritek törődött kézfejem?
És tudjátok nevét az árvaságnak?
És tudjátok, miféle fájdalom
tapossa itt az örökös sötétet
hasadt patákon, hártyás lábakon?
Az éjszakát, a hideget, a gödröt,
a rézsut forduló fegyencfejet,
ismeritek a dermedt vályukat,
a mélyvilági kínt ismeritek?

Feljött a nap. Vesszőnyi fák sötéten
a haragos ég infravörösében.

Így indulok. Szemközt a pusztulással
egy ember lépked hangtalan.
Nincs semmije, árnyéka van.
Meg botja van. Meg rabruhája van.

2
Ezért tanultam járni! Ezekért
a kései, keserü léptekért.

S majd este lesz, és rámkövül sarával
az éjszaka, s én húnyt pillák alatt
őrzöm tovább e vonulást, e lázas
fácskákat s ágacskáikat.
Levelenként a forró, kicsi erdőt.
Valamikor a paradicsom állt itt.
Félálomban újuló fájdalom:
hallani óriási fáit!

Haza akartam, hazajutni végül,
ahogy megjött ő is a Bibliában.
Irtóztató árnyam az udvaron.
Törődött csönd, öreg szülők a házban.
S már jönnek is, már hívnak is, szegények
már sírnak is, ölelnek botladozva.
Visszafogad az ősi rend.
Kikönyöklök a szeles csillagokra –

Csak most az egyszer szólhatnék veled,
kit úgy szerettem. Év az évre,
de nem lankadtam mondani,
mit kisgyerek sír deszkarésbe,
a már-már elfuló reményt,
hogy megjövök és megtalállak.
Torkomban lüktet közeled.
Riadt vagyok, mint egy vadállat.

Szavaidat, az emberi beszédet
én nem beszélem. Élnek madarak,
kik szívszakadva menekülnek mostan
az ég alatt, a tüzes ég alatt.
Izzó mezőbe tűzdelt árva lécek,
és mozdulatlan égő ketrecek.
Nem értem én az emberi beszédet,
és nem beszélem a te nyelvedet.
Hazátlanabb az én szavam a szónál!

Nincs is szavam.
Iszonyu terhe
omlik alá a levegőn,
hangokat ad egy torony teste.

Sehol se vagy. Mily üres a világ.
Egy kerti szék, egy kinnfeledt nyugágy.
Éles kövek közt árnyékom csörömpöl.
Fáradt vagyok. Kimeredek a földből.

3
Látja Isten, hogy állok a napon.
Látja árnyam kövön és keritésen.
Lélekzet nélkül látja állani
árnyékomat a levegőtlen présben.

Akkorra én már mint a kő vagyok;
halott redő, ezer rovátka rajza,
egy jó tenyérnyi törmelék
akkorra már a teremtmények arca.

És könny helyett az arcokon a ráncok,
csorog alá, csorog az üres árok.

1956



Source of the quotationhttp://mek.niif.hu

Apokryf (Polish)

1
Albowiem wszystko nas wtedy opuści.

Cisza nieba oderwie się naraz
od ziem, które Bóg w otchłań rzuci.
I osobno będzie cisza psich bud.
Pierzchające w powietrze ptasie stada.
I ujrzymy nagle slońca wschód;
wzejdzie nieme jak szalona źrenica,
spokojne jak drapieżnik, gdy po łup się skrada.

Na swym wygnaniu oka nie zmrużywszy,
lecz kto wtedy snu się spodziewa,
dygoczę ja drżeniem tysięcy liści
i przemawiam słowami drzewa:
Czy znacie upływ lat, czy znacie
ich przemarsze przez ziemię zdeptaną?
Czyście zgłębili przemijania zmarszczkę,
czy znacie moją dłoń pogruchotaną
i czy nieobce wam sieroctwa miano?
Czy czujecie ból w tych stronach skryty,
tratujący wieczystą ciemność
błoniastą łapą i spękanym kopytem?
Czy znacie noc i chłód, i dół,
przekręconą na bok głowę więźnia,
znacie zimne, wystygłe koryta?
Czy wy znacie boleść podziemną?

Wzeszło słońce. Nagie, mroczne drzewa
w podczerwieni gniewnego nieba.

Tak ruszę w drogę. Naprzeciw zagładzie
jakiś człowiek idzie w milczeniu.
Nie ma nic oprócz własnego cienia.
Tylko kij. Tylko strzępy odzienia.

2
Jedynie po to się uczyłem chodzić! Tylko po to:
dla tych późnych, dla tych gorzkich kroków.

Wkrótce zapadnie wieczór, zeschłe błoto
odłoży na mnie noc; pod powiekami
skrywam ciągle ten obraz odwrotu
drzew w gorączce z ich wszystkimi gałązkami,
z każdym listkiem. Las gorący dymi.
Kiedyś tutaj raj się rozpościerał.
Ból mnie w półśnie wciąż nowy rozdziera:
słychać szum drzew olbrzymich!

Do domu chciałem, wreszcie przyjść do domu,
tak jak ongiś i on przyszedł w Biblii.
Na podwórzu mój cień przeraźliwy.
Skruszona cisza, starzy rodzice w domu.
Już idą ku mnie, już mnie wołają, biedni
już płaczą, już mnie tulą ledwo żywi.
Znów przyjmuje mnie ład powszedni.
W zwichrzone gwiazdy patrzy twarz przyklejona do szyby...

O gdybym teraz mógł choć raz jedyny
rozmawiać z tobą, kogo tak kochałem,
od lat, lecz miałem dość sił, by nie mówić
nad czym płakało w kącie dziecko małe,
i by w nadziei trwać kruchej i w wierze,
że powrócę, że cię odnajdę.
Twoja bliskość pulsuje mi w gardle.
I drżę z trwogi jak dzikie zwierzę.

Twoich słów, twojej ludzkiej mowy
już nie rozumiem. Wciąż w lęku panicznym
lecą ptaki z pękniętymi sercami
gdzieś pod niebem, pod niebem ognistym.
Sieroce listwy w pole spalone wbite
i nieruchomo gorejące klatki.
Ja już nie umiem mówić twym językiem
i nie pojmuję ludzkich słów zagadki.
Słowo moje od słowa bezdomniejsze!
Nie mam słów.

Ich straszliwy ciężar
ciągnie w dół przełamując powietrze;
głosy wydaje ciało-ludzka wieża.
Jaki świat pusty. Nigdzie ciebie nie ma.
Trzcinowe krzesło, porzucony leżak.
Mój cień grzechocze wśród ostrych kamieni.
Jestem zmęczony. Sterczę jak głaz z ziemi.

3
Bóg mnie widzi jak stoję na słońcu.
Widzi cień na kamieniu, na płocie.
Widzi cień mój bez oddechu stojący
w bezpowietrznej, stężonej drętwocie.

Nim czas przyjdzie, ja już będę jak kamień:
martwa zmarszczka, blizn kręty rysunek,
garstka gruzu, oto czym się stanie
twarz stworzenia, świata wizerunek.

I twarz, jakby prawdziwymi łzami,
płacze, spływa suchymi bruzdami. 



Source of the quotationApokryf, Pogranicze, Sejny, 1999., 56.o.

minimap