Różewicz, Tadeusz: Objavenie nožíka (Odkrycie nożyka in Slovak)
Odkrycie nożyka (Polish)Mieczysław w liście do mnie w roku 1998 na moją prośbę żeby mi wyjaśnił skąd się nożyk wziął
czy go sam zrobił czy znalazł czy ukradł czy wykopał z ziemi, (epoka żelaza) czy spadł z nieba (cuda przecież się zdarzają)
Mieczysław: myślałem jeszcze o tym moim nożu z obręczy od beczki. Nosiło go się w obrąbku pasiakowatego chałata, bo zabierali i mogło to drogo kosztować... Tak więc pełnił funkcje nie tylko użytkowe, ale znacznie bardziej złożone (warto by jeszcze o tym pogadać)...
Robigus pokrywa rdzą i pożera powoli żelazny nożyk
zobaczyłem go pierwszy raz na biurku Profesora tak gdzieś w połowie wieku XX
dziwny nożyk — pomyślałem —
ani to nóż do cięcia papieru ani do obierania (strugania) kartofli ani do ryby ani do mięsa
leżał między Matejką i Rodakowskim między Kantorem Jaremianką i Sternem między kartkami papieru między Aliną Szapocznikow Brzozowskim („Tadziem”, „Taziem” ) i Nowosielskim między referatami i „fiszkami” „dziwny nożyk” pomyślałem wziąłem go do ręki odłożyłem na miejsce
Mieczysław wyszedł do kuchni zrobić herbatę (a robi herbatę mocną czarną jak esencja rozcieńczam ją gotowaną wodą)
minęło znów dwadzieścia lat
„dziwny nożyk” pomyślałem leżał między książką o kubizmie i końcem krytyki pewnie otwiera nim koperty a w obozie obierał kartofle albo się golił
no tak — powiedział Profesor — obierki mogły uratować od śmierci głodowej
na biurku uczonego panował porządek tak jak w jego głowie
wiesz Mieczysław napiszę o tym nożyku wiersz mijały lata nasze dzieci chodziły do szkoły dojrzewały robiły matury
był rok 1968... 1969 człowiek postawił stopę na księżycu dokładnej daty nie pamiętam u nas był „marzec” pamiętny marzec „pisarze do pióra!” ktoś mi złamał pióro... nocowałem u Mieczysława mieszkał w gmachu akademii sztuk pięknych na Krakowskim Przedmieściu
słotny wieczór milicja zomo samochody suki białe pałki białe długie pałki we mgle hełmy tarcze
na drugi dzień spotkałem w Zachęcie Przybosia czego ci studenci chcą spytał był jakby zaskoczony zdziwiony potem zaczął mi objaśniać teorię powidoków Strzemińskiego „studenci” powiedział jakby do siebie
wróciłem do domu córka Mieczysława Asia zapytała mnie przy obiedzie „co robić?..” ale miałem wrażenie że wie lepiej od Ojca od Mistrza Przybosia i ode mnie... co robić... odpowiedziałem „zachować spokój” Asia uśmiechnęła się... wyszła
Mietek leżał w szpitalu na Szaserów obudził się z narkozy siedziałem sam w jego pracowni na ścianach znajome obrazy Strumiłło Nowosielski Brzozowski autoportret Mietka z czasów okupacji
nożyk leżał na gazetach
na lotnisku czytałem napisy pisarze do pióra syjoniści do domu (albo odwrotnie?) po powrocie na ziemię rodzinną napisy te miały w sobie... smak (smak? czego?) Aleksander Małachowski. prosił mnie o rozmowę dla TV mówiłem o tym, że ten krok ślad stopy ludzkiej na ksieżycu odmieni świat i ludzi... Naiwny.
|
Objavenie nožíka (Slovak) Mieczysław v liste
|