Ez az oldal sütiket használ

A portál felületén sütiket (cookies) használ, vagyis a rendszer adatokat tárol az Ön böngészőjében. A sütik személyek azonosítására nem alkalmasak, szolgáltatásaink biztosításához szükségesek. Az oldal használatával Ön beleegyezik a sütik használatába.

Hvorecký, Michal oldala, Lengyel Fogadtatás

Hvorecký, Michal portréja
Hvorecký, Michal
(1976–)

Recepció

<!-- /* Font Definitions */ @font-face {font-family:"Cambria Math"; panose-1:2 4 5 3 5 4 6 3 2 4; mso-font-charset:238; mso-generic-font-family:roman; mso-font-pitch:variable; mso-font-signature:-1610611985 1107304683 0 0 159 0;} @font-face {font-family:Verdana; panose-1:2 11 6 4 3 5 4 4 2 4; mso-font-charset:238; mso-generic-font-family:swiss; mso-font-pitch:variable; mso-font-signature:536871559 0 0 0 415 0;} /* Style Definitions */ p.MsoNormal, li.MsoNormal, div.MsoNormal {mso-style-unhide:no; mso-style-qformat:yes; mso-style-parent:""; margin:0cm; margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:12.0pt; font-family:"Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family:"Times New Roman"; mso-ansi-language:PL; mso-fareast-language:PL;} h4 {mso-style-unhide:no; mso-style-qformat:yes; mso-style-link:"Címsor 4 Char"; mso-margin-top-alt:auto; margin-right:0cm; mso-margin-bottom-alt:auto; margin-left:0cm; mso-pagination:widow-orphan; mso-outline-level:4; font-size:12.0pt; font-family:"Times New Roman","serif"; mso-ansi-language:PL; mso-fareast-language:PL;} span.Cmsor4Char {mso-style-name:"Címsor 4 Char"; mso-style-unhide:no; mso-style-locked:yes; mso-style-link:"Címsor 4"; mso-ansi-font-size:12.0pt; mso-bidi-font-size:12.0pt; mso-ansi-language:PL; mso-fareast-language:PL; font-weight:bold;} .MsoChpDefault {mso-style-type:export-only; mso-default-props:yes; font-size:10.0pt; mso-ansi-font-size:10.0pt; mso-bidi-font-size:10.0pt;} @page Section1 {size:595.3pt 841.9pt; margin:70.85pt 70.85pt 70.85pt 70.85pt; mso-header-margin:36.0pt; mso-footer-margin:36.0pt; mso-paper-source:0;} div.Section1 {page:Section1;} -->

Michal Hvorecký (rocznik 1976) to cudowne dziecko współczesnej prozy słowackiej. Udanie zadebiutował zbiorem opowiadań "W misji idealnej czystości", mając zaledwie 22 lata.Po trzech latach ogłosił kolejny tom prozy zatytułowany "Łowcy i zbieracze", po którym słowaccy krytycy odetchnęli z ulgą: młody autor z Bratysławy potwierdził swoją pisarską klasę, czyli nie okazał się gwiazdą literacką jednego sezonu.

Polska książka Hvoreckiego gromadzi opowiadania z obu wymienionych tu zbiorów, co wydaje się szczególnie ważne. Autor "W misji idealnej czystości" od początku postawił bowiem na nowoczesną fantastykę, pisząc opowiadania inspirowane cyberpunkiem, choć już w najwcześniejszych tekstach widać, że ciągnie wilka do lasu. Tym lasem jest rzeczywistość, wilkiem zaś pisarz realista. Trzy utwory zamykające polski wybór jego opowiadań w pełni ową przemianę potwierdzają, co z kolei - korzystając z okazji - ośmielam się podsunąć naszym młodym prozaikom jako temat do przemyśleń.

Mamy tu do czynienia z jeszcze jedną, ważniejszą przemianą, ale żeby ją przedstawić, potrzebne będą informacje o tłumaczu. Jest nim rówieśnik Hvoreckiego Marcin Babko, z wykształcenia slawista, z zamiłowania muzyk i ekspert od popkultury, na co dzień dziennikarz katowickiej redakcji "Gazety Wyborczej". Otóż tak jak od dłuższego czasu powątpiewamy w istnienie "bratnich narodów", tak pod żadnym pozorem nie powinniśmy dziwić się fenomenowi "bratnich dusz". To ów fenomen, połączył zapewne słowackiego pisarza i jego polskiego tłumacza. Gdzie zaś szukać motywów przemiany? W tekstach Hvoreckiego, które pokazują, jak to, co "bratnie", przeszło w to, co europejskie, czy raczej światowe, stając się prawdziwie uniwersalnym.

W opowiadaniach wypełniających "Misję" tzw. koloryt lokalny na dobrą sprawę nie dochodzi do głosu. Narratorzy czy bohaterowie tej prozy to po prostu ludzie Zachodu, postaci w sidłach konsumpcjonizmu, niewolnicy nowoczesnych technologii, a te ojczyzny nie mają. Wystarczy przywołać tytułową frazę ("misja idealnej czystości") - to oczywiście slogan reklamowy, niemal cytat z rzeczywistości. Mamy tu do czynienia ze światem doskonale znanym zarówno nam, jak i wszystkim społeczeństwom doświadczającym piekła rynku i konsumpcji. Polski czytelnik prozy Hvoreckiego błyskawicznie spostrzega, iż świat odmalowany w tych opowiadaniach jest, niestety, jego światem, a więc rzeczywistością globalną w najgorszym znaczeniu tego słowa. Wszystko to zdaje się obserwować i zjadliwie komentować wychowanek MTV, młodzieniec ukształtowany przez anglo-amerykańską kulturę masową, ktoś tyleż zafascynowany gadżetami i wmówieniami współczesności, co autentycznie nimi przerażony.

Mimo że konstatacja, która brzmi "świat nam się skurczył", dawno stała się truizmem, warto niekiedy, sięgając po prozę w przekładach, samemu odkryć, na czym to polega. Kiedy czyta się opowiadanie tytułowe bądź utwór "Pierwsze zwycięstwo supermarketów", zjawisko, o którym tu mowa, widać jak na dłoni. Nie wspominając oczywiście o historiach, których miejscem akcji jest przestrzeń bliżej nieokreślona względnie konkretna i kosmopolityczna zarazem. Siłą pisarstwa Hvoreckiego jest właśnie to, że autor płynnie przemieszcza się nie tylko między gatunkami i konwencjami literackimi, lecz także potrafi diametralnie zmienić charakter i nastrój swoich opowiadań. Ku zdumieniu czytelnika Hvorecký przywdziewa na przykład kostium pisarza społecznej czy wręcz politycznej troski. Tak mają się sprawy w opowiadaniu "Dzieci pomyślnych adaptacji", przejmującej opowieści o rumuńskich dzieciakach, których rodzice szukają lepszego życia w dzisiejszym Berlinie. Trudno się dziwić, że w Słowacji z pisarstwem Michala Hvoreckiego wiąże się naprawdę duże nadzieje

(Dariusz Nowacki, Gazeta Wyborcza, 
2002-08-18)

Irodalom ::
Fordítás ::

minimap